Film & gesprek | Phil Collins: marxism today (prologue)

Voor zijn film-installatie marxism today (prologue) interviewde de Engelse kunstenaar Phil Collins oud-DDR-docenten van het vak marxisme-leninisme. Wat is er nog over van de ideologie die ze doceerden? In het kader van de reeks Krise und Kritik: 200 Jahre nach Karl Marx.

marxism today (prologue) geeft een indringende weergave van het verleden en vraagt tegelijkertijd naar de relevantie van marxistische ideeën in het hier en nu. Phil Collins werkte samen met oud-DDR-docenten van het vak marxisme-leninisme en maakte met behulp van interviews en archiefmateriaal een visueel indrukwekkende film-montage. De film stelt mensen centraal die doorgaans als verliezers van de politieke en maatschappelijke omwentelingen na de val van de muur worden beschouwd. Van de 60 personen die op de oproep van Collins reageerden, koos de filmmaker voor vier vrouwen. Samen met de vrouwen bezocht hij hun woningen en hun oude werkplekken, waar hij vervolgens met hen over de veranderingen in hun alledaagse levens en in hun overtuigingen na 1989 sprak. Naast de interview scenes zijn persoonlijke herinneringen en archiefopnames uit de glorietijd van de socialistische staat te zien, waaronder propagandafilms, tv-programma’s en openbare massa-enscenering. Een intieme en empathische film over een verleden tijdperk dat nog steeds present is.

Phil Collins’ films, installaties en live-events spelen zich af op het raakvlak van kunst, politiek en popcultuur. Door te werken met minder zichtbare en gemarginaliseerde gemeenschappen, gaat Collins voorbij aan het conventionele optreden van media en probeert hij een meer genuanceerd en empathisch perspectief in te nemen. Sinds de jaren 90 werkte hij onder andere met dansende Palestijnen, Kosovaarse Albanese vluchtelingen, jongeren uit Bagdad, een toonaangevend animatie-studio in Tokio, antifascistische skinheads in Maleisië, een daklozenopvang in Keulen en mannen die in de grootste gevangenis van de VS opgesloten zitten. Recente soloprojecten en presentaties van zijn werk zijn: Creative Time, New York (2018); Museum of Contemporary Art, Cleveland, OH en Manchester International Festival (beide 2017); Metropolitan Museum of Art, New York en Museum of Contemporary Art, Chicago, IL (beide 2016); Gallery of Modern Art, Glasgow (2015); Museum Ludwig, Keulen (2013); British Film Institute, London (2011). Collins is professor voor Video Art and Performance bij de Academy of Media Arts in Keulen.

Thomas Elsaesser is filmhistoricus en emeritus professor aan de Universiteit van Amsterdam (afdeling media en cultuur). Van 2006 tot 2012 was hij visiting professor aan de Yale University en sinds 2012 leert hij parttime aan de Columbia University, New York.

Een samenwerking van het Goethe-Institut Niederlande, het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis, het Genootschap Nederland-Duitsland en het Duitsland Instituut Amsterdam.

Uit de reeks Krise und Kritik: 200 Jahre nach Karl Marx